JAKIE KORZYŚCI MOŻNA ODNIEŚĆ Z RESTRUKTURYZACJI?

korzyści z restrukturyzacji

Wielu przedsiębiorców może popaść w stan niewypłacalności. Nie jest to wcale takie trudne. Na początku może wyglądać na drobne problemy z płynnością. Kilku kontrahentów nie zapłaci, błędy pracowników spowodują nałożenie kar umownych czy wiele innych nawarstwiających się problemów może doprowadzić do sytuacji, kiedy przestaniemy być w stanie spłacać swoje długi na czas. Taki stan jest nazywany niewypłacalnością. Przepisy prawa upadłościowego nakazują, aby w przypadku niewypłacalności dłużnik złożył wniosek o upadłość. Upadłość łączy się z definitywną utratą przedsiębiorstwa, a bywa, że i całego majątku osobistego. Szansę na uniknięcie takiego czarnego scenariusza daje postępowanie restrukturyzacyjne. Jego głównym celem jest ochrona dłużników przed upadłością. Ma ku temu kilka narzędzi, które wprawdzie różnią się w zależności od wybranego trybu postępowania, ale ich główny cel jest ten sam – udzielenie wsparcia dłużnikowi, który znalazł się w trudnej sytuacji finansowej i umożliwienie mu wyjścia na prostą.

Wstrzymanie egzekucji

Otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego najczęściej oznacza zawieszenie prowadzonych postepowań egzekucyjnych. Pozwala to na powrót dłużnikowi do w miarę normalnego funkcjonowania. Długość i zakres ochrony przed egzekucją różnią się w zależności od wybranego trybu postępowania. Dodatkowo, w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego wyłączona jest również możliwość wszczynania przez wierzycieli nowych egzekucji. Dłużnik zyskuje więc ochronę, która ma umożliwić mu spokojną przebudowę firmy bez potrzeby gaszenia coraz to nowych pożarów. Ochrona nie jest absolutna i najczęściej dotyczy wierzytelności, które będą objęte układem. Stanowią one najczęściej zdecydowaną większość. Poza zakresem układu pozostają np. wierzytelności alimentacyjne, odszkodowania za szkody osobowe czy wierzytelności zabezpieczone hipotecznie. W takich przypadkach postepowania egzekucyjne mogą toczyć się dalej, we wszystkich pozostałych przypadkach dłużnik zostaje objęty ochroną przed egzekucjami.

Wstrzymanie spłaty zobowiązań

W trakcie trwania postepowania dłużnik zostaje zwolniony z obowiązku spłacania zaległych zobowiązań, które powstały przed dniem otwarcia postepowania. Dłużnik nie tylko nie musi, ale wręcz nie może – nawet jakby chciał – regulować tych zobowiązań. Wstrzymaniu ulega również płatność kolejno przypadających rat kredytów (z wyłączeniem hipotecznych) czy pożyczek. Rozwiązanie to pozwala bardzo szybko przywrócić dłużnikowi płynność finansową i możliwość normalnego prowadzenia działalności, choć pod kontrolą sądu. Podobnie jak w przypadku egzekucji, wstrzymanie spłat dotyczy tylko zobowiązań objętych układem. Ewentualne spełnienie takich zobowiązań byłoby nieważne i podlegało zwrotowi na zasadach przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu. Dodatkowo mogłoby to również doprowadzić do umorzenia całego postępowania restrukturyzacyjnego.

Ochrona przed wypowiedzeniem umów

W trakcie trwania postepowania dłużnikowi nie mogą zostać wypowiedziane istotne z punktu widzenia prowadzonej działalności umowy. Dotyczy to w szczególności umowy najmu lub dzierżawy miejsca w którym jest prowadzone przedsiębiorstwo dłużnika, umów kredytu, umów leasingu czy umów ubezpieczenia. Wypowiedzenie takich umów może zostać dokonane wyłącznie za zgodą rady wierzycieli czy sędziego komisarza, którzy przy podejmowaniu decyzji będą kierowali się wyłącznie interesem dłużnika. Ma to zagwarantować dłużnikowi większą stabilność prowadzonej działalności. Konieczność ochrony siedziby dłużnika jest oczywista, umowy leasingu czy kredytu często dotyczą maszyn czy urządzeń niezbędnych do prowadzonej działalności. W odpowiedzi więc na powstrzymanie się przez dłużnika ze spłatą kolejnych rat bank nie może wypowiedzieć dłużnikowi umowy kredytu. Trzeba jednak zaznaczyć, że nie dotyczy to zobowiązań ciągłych, powstałych po otwarciu postepowania – np. czynszów najmu czy rat leasingowych za kolejne miesiące. Takie zobowiązania dłużnik jest zobowiązany spłacać na bieżąco, pod rygorem umorzenia postepowania.

korzyści z restrukturyzacji

Umorzenie części zaległych zobowiązań

W toku postępowania dłużnik składa wierzycielom propozycje układowe. Określają one – proponowane przez dłużnika – zasady spłaty zaległych zobowiązań. Zasady te mają być dostosowane do realnych możliwości dłużnika, tak aby miał on możliwość wykonania układu. Oznacza to bardzo często konieczność umorzenia części zobowiązań. W tym zakresie nie ma reguły, decyduje o tym sytuacja finansowa dłużnika i jego możliwości płatnicze. Zdarzają się przy tym układy przewidujące bardzo wysokie umorzenia, sięgające nawet 70 czy 80% pierwotnej wartości zobowiązania. Poza umorzeniem układ może zakładać inne dogodne dla dłużnika zasady spłaty, jak odroczenie terminu ich płatności czy rozłożenie ich na raty dostosowane do możliwości płatniczych dłużnika. Dłużnik może również zaproponować wierzycielom konwersję ich wierzytelności na udziały. W ten sposób wierzyciele mogą stać się współwłaścicielami dłużnika i zyskać kontrolę nad jego działalnością. Z reguły, w wyniku zawarcia układu, obciążenia finansowe dłużnika zostaną zredukowane.

korzyści z restrukturyzacji

Ochrona zarządu przed odpowiedzialnością

Zgodnie z przepisami prawa handlowego, w określonych przypadkach, członkowie zarządu mogą ponosić osobistą odpowiedzialność za zobowiązania spółki, która stała się niewypłacalna i nie jest w stanie samodzielnie uregulować swoich zobowiązań. Członek zarządu może zawsze uwolnić się od tej odpowiedzialności składając w odpowiednim czasie wniosek o upadłość. Dodatkowo efekt ten może również wywołać składając wniosek o otwarcie restrukturyzacji. Złożony w odpowiednim czasie wniosek o restrukturyzację również może ochronić członków zarządu przed odpowiedzialnością. Przy czym element czasu jest tutaj bardzo istotny. W przypadku restrukturyzacji bowiem nie samo złożenie wniosku chroni przed odpowiedzialnością, ale dopiero wydanie przez Sąd postanowienia o otwarciu postępowania. Dlatego wniosek – aby wywołać efekt ochrony – powinien zostać złożony odpowiednio wcześniej. Terminy na rozpatrzenie wniosku przez sąd, zawarte w przepisach prawa restrukturyzacyjnego są jedynie instrukcyjne, a czas rozpatrzenia wniosku zależy w dużym stopniu od obłożenia sądu sprawami w danym momencie. 

korzyści z restrukturyzacji

Czy restrukturyzacja może być korzystna również dla wierzycieli?

Korzyści postepowania restrukturyzacyjnego dla dłużników są liczne i dość oczywiste. Co jednak z wierzycielami? W tym przypadku odpowiedź nie jest już tak oczywista. Z jednej bowiem strony wierzyciele najczęściej biorą na siebie ciężar finansowania układu. To ich wierzytelności zostaną zredukowane, a płatności rozłożone w czasie. Wydaje się więc, że wierzyciele na restrukturyzacji nie mogą nic zyskać, a jedynie stracić. Dostrzeżenie korzyści jakie restrukturyzacja może przynieść również wierzycielom wymaga pewnej zmiany perspektywy. Jeżeli porównywać efekt restrukturyzacji do idealnego stanu, w którym zobowiązania zostały spłacone w terminie i w pełnej wysokości, to faktycznie wierzyciele zawsze znajdą się w gorszej sytuacji. Jednakże realną alternatywą dla restrukturyzacji nie jest wcale pełna spłata zobowiązań, lecz najczęściej upadłość lub powrót do egzekucji. Może się więc okazać, że spłata zaproponowana w układzie jest wyższa od kwoty jaką wierzyciel mógłby uzyskać w ramach postepowania układowego czy egzekucyjnego. Dodatkowo wierzyciele mogą nadal współpracować z dłużnikiem i czerpać z tego korzyści. Dłużnik w trakcie postepowania restrukturyzacyjnego ma obowiązek regulowania wszystkich zobowiązań w terminie, pod rygorem jego umorzenia, co czyni współpracę z nim zdecydowanie bezpieczniejszą. Na prawidłowo przeprowadzonej restrukturyzacji skorzystać więc mogą również wierzyciele.