UKŁAD Z ZUS JEST MOŻLIWY – nowe przepisy pomogą przedsiębiorcom zadłużonym względem ZUS

Zmiana zasad regulowania zobowiązań dłużnika względem wierzycieli stanowi jeden z najważniejszych aspektów postępowania restrukturyzacyjnego. O tym, na jakich zasadach odbywać będzie się spłata zadłużenia decyduje zawierany przez dłużnika oraz wierzycieli układ. Podstawowym mechanizmem restrukturyzacji przewidzianym w układzie jest zazwyczaj rozłożenie zadłużenia na raty. (więcej na temat środków restrukturyzacyjnych w innym naszym artykule: SPOSOBY RESTRUKTURYZACJI ZOBOWIĄZAŃ DŁUŻNIKA). Tylko stopniowe spłacanie zaległości w połączeniu z reorganizacją przedsiębiorstwa pozwala dłużnikowi stanąć na nogi. Istnieje jednak niewielka grupa wierzycieli, z którymi negocjowanie w celu zawarcia układu nie jest dopuszczalne, bądź znacznie ograniczone. Do niedawna tego rodzaju wierzycielem był właśnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Ostatnia nowelizacja przepisów przyniosła jednak pozytywną zmianę. W jej wyniku postępowanie restrukturyzacyjne daje przedsiębiorcom zadłużonym względem ZUS większe możliwości. Obecnie zawarcie z ZUS układu w ramach postępowania restrukturyzacyjnego może być dla dłużnika znacznie bardziej korzystne, aniżeli wnioskowanie o rozłożenie przez ZUS zadłużenia na raty.

JAK BYŁO?

Według obowiązujących przepisów składki na ubezpieczenia społeczne finansuje częściowo ubezpieczony (pracownik), a częściowo płatnik (pracodawca). Jeszcze do niedawna rozróżnienie to miało ogromne znaczenie dla postępowania restrukturyzacyjnego. Zgodnie ze „starymi” przepisami, układ nie mógł bowiem obejmować zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne w części finansowanej przez ubezpieczonego. Innymi słowy, przedsiębiorca zalegający ze składkami za swych pracowników mógł negocjować zasady spłaty tylko tej części zadłużenia, którą on sam finansował. Nie mógł jednak zawrzeć układu dotyczącego składek finansowanych przez pracownika, których pracodawca był jedynie płatnikiem. W konsekwencji nawet po otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego dłużnik nie zyskiwał pełnej ochrony przed egzekucją ze strony ZUS. Znacznie utrudniało to skuteczne prowadzenie postępowania – w każdej chwili ZUS mógł rozpocząć egzekucję zajmując niezbędne dla prowadzenia działalności rachunki bankowe dłużnika.     

CO OBECNIE DAJE UKŁAD Z ZUS?

Opisana powyżej niekorzystna dla dłużników sytuacja uległa jednak zmianie wraz z ostatnią nowelizacją prawa restrukturyzacyjnego. Obecnie po otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego dłużnik zyskuje pełną ochronę przed egzekucją ze strony ZUS – na takich samych zasadach jak przy egzekucji prowadzonej przez wierzycieli prywatnych (o tym, jaką ochronę przed egzekucją dają poszczególne tryby postępowań restrukturyzacyjnych pisaliśmy tutaj: OCHRONA PRZED EGZEKUCJĄ W POSZCZEGÓLNYCH POSTĘPOWANIACH RESTRUKTURYZACYJNYCH.). Ponadto, według nowych przepisów układ obejmuje wszystkie należności względem ZUS. Oznacza to, że dłużnik może porozumieć się z ZUS co do warunków spłaty zaległych składek podobnie jak z pozostałymi wierzycielami. Nie ma przy tym żadnego maksymalnego okresu, czy też ilości rat, w którym należności mają zostać spłacone. Należy jednak pamiętać, iż w przeciwieństwie do innych rodzajów zobowiązań układ nie może przewidywać obniżenia wysokości zadłużenia względem ZUS.   

UKŁAD Z ZUS A ROZŁOŻENIE ZALEGŁOŚCI NA RATY – CO KORZYSTNIEJSZE?

Przepisy regulujące ubezpieczenia społeczne przewidują możliwość rozłożenia przez ZUS zadłużenia na raty. Dłużnik mający nieuregulowane zobowiązania względem ZUS może zastanawiać się więc co będzie dla niego korzystniejsze – skorzystanie z postępowania restrukturyzacyjnego czy też zawnioskowanie (bezpośrednio do ZUS) o rozłożenie zadłużenia na raty. Z całą pewnością złożenie wniosku do ZUS wydaje się procedurą mniej skomplikowaną. Istnieją jednak również minusy tego rozwiązania. Po pierwsze, złożenie wniosku o rozłożenie zadłużenia na raty w żaden sposób nie zabezpiecza dłużnika przed egzekucją. Do czasu rozpatrzenia wniosku ZUS może więc wszcząć procedurę windykacyjną. Innymi słowy, Dłużnik nie zyskuje żadnej ustawowej ochrony, ani też czasu na poprawienie swej sytuacji – rozłożenie na raty jest bowiem wyłącznie kwestią uznaniową ZUS. Po drugie, rozłożenie zadłużenia na raty nie obejmuje wszystkich należności względem ZUS. Jeżeli zaległości dotyczą nieopłaconych składek za pracowników, przedsiębiorca nie będzie mógł rozłożyć na raty zadłużenia dotyczącego składki emerytalnej oraz składki zdrowotnej. Warto też dodać, iż od rozłożonego na raty zadłużenia ZUS pobiera opłatę prolongacyjną. Wynosi ona 50% stawki odsetek za zwłokę obowiązującej w dniu podpisania umowy o rozłożeniu zadłużenia na raty.

PODSUMOWANIE

Wprowadzona przez ustawodawcę zmiana przepisów uczyniła postępowanie restrukturyzacyjne bardziej korzystnym dla dłużników mających nieuregulowane zobowiązania względem ZUS. Co prawda brak jest możliwości zmniejszenia wysokości zobowiązania w drodze układu, jednak dłużnik zyskuje możliwość rozłożenia na raty całej zaległości – bez dodatkowych kosztów czy odsetek. Co bardzo ważne, w ramach postępowania restrukturyzacyjnego dłużnik zyskuje bezwzględną, ustawową ochronę przed egzekucją ze strony ZUS. Daje to dłużnikowi szansę na naprawę kondycji finansowej i zgromadzenie środków niezbędnych do realizowania spłat.